Onterfd? Welke informatie moet gedeeld worden?

Stel dat u door één van uw ouders bent onterfd. U kunt dan ‘aanspraak maken op uw legitieme portie’. De legitieme portie is het wettelijk erfdeel van een kind. Dat is het gedeelte van de erfenis van de ouder waarop het kind altijd recht heeft, ook al is het kind onterfd. De legiteme portie is, kort gezegd, de helft van datgene waar u als kind op grond van de wet recht op zou hebben. Dat is allemaal leuk en aardig, maar hoe komt u dan aan informatie? U bent namelijk geen erfgenaam. En omgekeerd: uw broer of zus is onterfd en vraagt u het hemd van het lijf? Welke informatie moet u wel geven en welke informatie hoeft u niet te delen?

In de wet staat hier gelukkig iets over vermeld. Degene die onterfd is kan informatie opvragen bij de erfgenamen of bij de executeur. U kunt ook om een kopie van stukken vragen. En dan gaat het om ‘alle stukken die nodig zijn om uw legitieme portie uit te rekenen’. ‘Alle stukken’ is een ruim begrip. Voor de berekening is nodig: de waarde van de goederen (bijvoorbeeld de waarde van een huis of de opgaaf van banksaldi), de waarde van bepaalde giften (denk bijvoorbeeld aan de jaarlijkse schenking aan de kinderen) en bepaalde schulden (bijvoorbeeld de hypotheekschuld).

Er wordt nog wel gediscussieerd over welke stukken u precies kunt opvragen. Vaak worden er twee dingen genoemd:

• Een overzicht van alle schenkingen die degene die is overleden heeft gedaan. Niet alle schenkingen zijn relevant maar dat moet dan later bekeken worden. Het gaat trouwens ook om schenkingen die degene die onterfd is heeft gekregen!
• Een boedelbeschrijving van alles wat er was op de datum van overlijden. En daar moeten stukken bij zitten zodat het gecontroleerd kan worden. Denk dus aan bankafschriften waarop het saldo staat op de datum van overlijden en bijvoorbeeld een opgaaf van de openstaande hypotheekschuld.

Handige informatie kan ook blijken uit de aangifte inkomstenbelasting van het jaar van overlijden of de aangifte erfbelasting en de bijbehorende aanslagen.

Waar veel over gediscussieerd wordt is of ook bankafschriften van vóór het overlijden kunnen worden opgevraagd en moeten worden gegeven. Daarover kunt u het beste een erfrechtspecialist raadplegen.